Wat is LiDAR, en waarom is het zo’n gamechanger?

LiDAR staat voor Light Detection and Ranging. Het is een techniek waarbij een laser vanaf een drone of handheld Lidar scanner pulsen naar de grond stuurt en zo de hoogte en vorm van het landschap of objecten meet. Het mooie? LiDAR ‘ziet’ alle details. Daardoor kunnen archeologen structuren ontdekken die anders tussen vegetatie verborgen blijven en vondsten vastleggen en later verder onderzoeken en/of opmeten ook als het project weer dicht is of bebouwd.

Voorbeelden uit het veld:

• Hunnebedden: met LiDAR werden de hunnebedden ingescand en vergeleken met eerdere jaren om verzakking te kunnen registreren.

• Tempelcomplexen in Cambodja: LiDAR onthulde complete middeleeuwse steden rond Angkor die niemand ooit eerder had gezien.

• De Veluwe in Nederland: duizenden vrijwilligers speurden LiDAR-kaarten af en vonden honderden prehistorische grafheuvels.

• Archeologisch project binnenstad: je kunt snel archeologische vondsten vastleggen zo blijven de exacte locatie en de 3D beelden ook bewaard voor later onderzoek als het project is afgerond

En dan: Gaussian Splatting – wat is dat?

Gaussian Splatting is een nieuwe manier om 3D-beelden te maken. In plaats van ouderwetse 3D-modellen met blokjes of driehoeken, gebruikt het miljoenen kleine vlekjes (‘splats’) die samen een levensecht beeld vormen. Het resultaat? Een 3D-model dat eruitziet als een echte video, waar je in kunt lopen alsof je er zelf bij bent. Eventueel met een VR bril.

Waarom is dat interessant voor archeologen?

Ruwe scangegevens – zoals een LiDAR-puntenwolk – zijn vaak lastig te lezen. Met een GPS-meetstok moet je heel veel punten "prikken" wat tijd kost. Met een LiDar scanner heb je al gauw tussen de 200.000 en 640.000 punten per seconde en met Gaussian Splatting kun je die data omzetten in een visueel aantrekkelijk model. Denk aan:

• Realistische reconstructies van ruïnes, grondwerkzaamheden, bouwwerken en grondlagen

• Virtuele rondleidingen voor onderzoekers én publiek (Bij XGrids software op afstand te delen en te bekijken via een gratis app)

• Snel inzicht in details die je anders over het hoofd ziet

Het is snel en je kunt het gebruiken op je laptop of zelfs je telefoon. Dat maakt het laagdrempelig en handig in het veld.

De kracht zit in de combinatie

LiDAR en Gaussian Splatting vullen elkaar perfect aan:

• LiDAR zorgt voor nauwkeurige metingen en ontdekt structuren.

• Gaussian Splatting maakt deze data mooi zichtbaar en begrijpelijk voor iedereen.

Samen geven ze archeologen een nieuwe manier van werken: van het vinden van sporen in een landschap tot het reconstrueren van hoe een plek er ooit uitzag en het vastleggen van dit alles voor de komende generaties. Er is nu één Handheld scanner die betaalbaar is en beide technieken combineert: de XGrids K1 of L2 LiDar scanner.

Wat kunnen we nu al?

We staan pas aan het begin. Nu kunnen archeologen al tijdens een veldonderzoek scannen met bijvoorbeeld een handheld scanner, de data verwerken via een laptop en meteen een fotorealistisch 3D-model bekijken – of delen met collega’s op afstand. Musea kunnen deze modellen inzetten om bezoekers een virtuele tijdreis te laten maken.

De combinatie van LiDAR en Gaussian Splatting (is nieuw) belooft een revolutie in hoe we archeologisch erfgoed ontdekken, vastleggen én beleven.

Meer weten?

Ben je archeoloog, erfgoedonderzoeker of gewoon nieuwsgierig naar wat deze technieken voor jouw werk kunnen betekenen? Laten we samen verkennen hoe we deze technologieën in de praktijk kunnen brengen. Voor meer informatie kijk op onze website: www.geocentrum.nl of neem direct contact op via info@geocentrum.nl / 0657565884.

Bekijk onze video's voor een duidelijk beeld van wat JIJ nu al kan!